Lubunya nedir? Kaynaklarda, Çingenece’de argo bir kelime olarak; ‘kadınsı tavırlı erkek eşcinsel’ anlamına gelen bir kelime. Tam olarak yazılışı veya okunuşunun netlikle hangisi olduğu tartışmaya açık. Çünkü bu kelime, örneğin lübunya, lübinya, labunya veya en yaygın şekliyle lubunya olarak karşınıza çıkar. Bir kaç farklı yazılışı olduğu gibi, söylenişleri de o oranda çeşitlilik gösterir. Yani kelimeyi genel olarak seslendiren lgbt kesmi baz alınca bu sonuca varabiliriz. Ancak genelde hepsi de popüler demek mümkün. Bence ‘lubunya’ en popüler olanı. Kelimenin kökeniyle alakalı bilimsel veya akademik bir makale de bulamazsınız. Yani şimdilik öyle.
Alttaki resimde, en bilindik dijital sözlüklerden Tureng sitesinde, Lubunya kelimesi, labunya olarak geçiyor. Ama en doğru kullanımı lubunya’dır diye düşünüyorum! Ancak lubunya kelimesinin karşılığını da Queer olarak vermişler (linkten bakabilirsiniz) ‘Queer’ kelimesi İngilizcede diğer bir çok anlamının yanı sıra ‘eşcinsel’ kelimesiyle örtüşüyor. Ama lubunya kelimesinin asıl karşılığı bence queer olmamalı. Çünkü aşırı kadınsı tipleri tanımlamak için tercih ediyoruz. Ama şimdilik tam karşılığı olmadığı için Queer ile idare etmek durumundayız. Öte yandan bildiğimiz anlamda lubunya deyince aklınıza ilk gelen şeyi tanımlayan asıl kelime ise nancy-boy. Neyse bu başka bir mesele. Biz lubunyayız diye İngilizcesinin ne olduğunu bilmek zorunda değiliz. Veya İngilizcedeki tanımla örtüşmek durumunda değiliz. Farklı kültürlerde lubunyalık çeşitlilik göstermektedir. Biz sadece oluruz 🙂 Ayrıca lubunya nedir diye sorarsanız herhangi otorite bir siteden resmi bir açıklama bulamazsınız.
Türkçe bir kelimenin ne anlama geldiğini soracak en otorite site bildiğiniz üzere TDK. Lubunya nedir diye sorduğunuzda hiç bir sonuç vermiyor. Askında olmamasına çok şaşırdım. Ancak işin ilginç yanı bu linkte, TDK tarafından yayınlanmış bir PDF dosyası içinde lubunya nedir diye açıklamamışlar ama lubunya kelimesi cümle içinde geçiyor. Kelimeyi işaretleyerek eklediğim ekran görüntüsü altta. Cümleyi okuyun. Linteki pdf belgesinde Control F yaparak lubunya kelimesini aratıp cümleyi görebilirsiniz
Not: Tureng sitesinde Labunya olarak ekli kelime ayrıca lubunya olarak da ekli. Sitede daha önce lubunya kelimesi yoktu. Sonradan eklemişler.
Lubunya kelimesi aslında, hangi açıdan baktığınıza göre LGBT çatısı altındaki erkeklerin çoğunluğunu tanımlar. Travestilerin ortamında travestileri, gay erkek gruplarında da gayleri temsil eden bir genelleme. Ancak tanım çoğunlukla kadınsılık ile bağdaşık. Yani erkeksi veya gay olduğu anlaşılmayan biri için kullanmayı tercih etmeyiz çünkü yukarıda da dediğim gibi kadınsı olanları kapsıyor. Kadınsı gay’ler lubunyadır. Ayrıca erkeksi gay erkekler lubunya kelimesiyle tanımlanmak istemiyorlar. Oysaki kelime kabaca eşcinsel demektir.
Mesela ben bir lubunyayım. Travesti değilim, erkeksi hiç değilim. Kendimi daha çok nonbinary, (yani ikili olmayan veya akışkan cinsiyette olan biri) olarak tanımlıyorum. O halde lubunyayım. Düşünüyorum o halde varım gibi 🙂
Jargonda ve ortamına göre bu kelime için başka türevler görmek mümkün. Farklı lgbt bireyler, Lülü, lulu, lup lup, lüptürik gibi kelimeleri de tercih edebiliyor 🙂 Tabi bu kelimeler çoğunlukla eğlence amaçlı sessel benzerlikyen ötürü türetilmiştir.
Lubunca nedir? O konu bu yazının devamındaydı. Ancak lubunyalığa haksızlık olmaması ve zaten kendi başına bir konu olduğu için lubunca nedir başlıklı yazıyı ayırdım 🙂 Yakında paylaşırım.
