Bu yazımızda fotoğrafçıların sürekli olarak kullandıkları ve standart kullanıcıların bilmediği RAW ve JPEG formatlardan hangisinin daha iyi olduğunu detaylarıyla açıklıyoruz.
Fotoğraf makinenizdeki (veya akıllı telefonunuzdaki) JPEG veya RAW görüntülere baktığınızda çok farklı görünürler. Bir yanda JPEG’in canlı renkleri, diğer yanda RAW’ın görseldeki netliği. Deneyimli fotoğrafçı bu iki formatı anında ayırt edebilir.
Ancak ilk izlenimlerin yanı sıra, her iki format için de çeşitli artılar ve eksiler var. Gelin bunları birlikte inceleyelim.
İlgili: ifttt nedir? Nasıl kullanılır – Otomasyon arayüzü
RAW formatı, klasik film kameralarındaki görselle aynıdır. Toplanan tüm bilgileri içerir, ancak bunları geliştirmek için iyi bir fotoğrafçıya ihtiyaç duyar. Ayrıca RAW formatının gerçek bir evrensel standardı yoktur. Birçok akıllı telefon ve kamera Adobe DNG formatını kullanır, ancak farklı markalar (Nikon, Canon veya Sony) başka formatlar kullanır.
Ortak noktaları, bunları düzenlemek için özel bir programa ihtiyaç duymanızdır: Adobe Lightroom veya Photoshop en bilinen örneklerdir, ancak Darktable ve RawTherapee gibi ücretsiz alternatifler de vardır.
Birçok fotoğrafçı RAW formatı olmadan asla fotoğraf çekmez, çünkü en fazla veriyi korur. Ses için WAV veya FLAC dosyaları gibi kayıpsız olarak kabul edilirler. Tüm ayrıntıları korumak, düzenleme yaparken ‘neyi çıkaracağınızı’ seçmenize olanak tanır: ne kadar çok bilgiye sahip olursanız, şansınız o kadar artar.
Ayrıca, RAW dosyaları size JPEG formatından daha fazla kontrol sağlayarak fotoğrafı nasıl geliştireceğinize karar verme olanağı verir. JPEG’e kıyasla istenmeyen efektlerin (gürültü azaltma veya sıkıştırma gibi) olmaması düzenlemeyi kolaylaştırır.
Bu görüntüleri herhangi bir düzenleme programında düzenlemek, değişiklikleri yapmadan önce orijinali kaydetmenize olanak tanır (oysa tüm programlar JPEG’ler için aynı şeyi yapmaz).
RAW dosyalarının daha fazla renk yakaladığı unutulmamalıdır: JPEG’lerdeki 8 bit yerine kanal başına 12-14 bit bilgi kaydederler. Bu da JPEG için 256 renk tonuna karşılık RAW için 4096 hatta 16384 renk tonuyla sonuçlanır.
Ayrıca RAW dosyalarının hem aydınlık hem de karanlık alanlardaki ayrıntıları kurtarmanıza olanak tanıyan daha geniş bir dinamik aralığa sahip olduğunu unutmayın.
RAW formatı fotoğrafçılar tarafından sevilse de bazı dezavantajları vardır. Bunlar arasında en belirgin olanı, tüm profesyoneller ve profesyonel olmayanlar için temel bir kaynakla ilgilidir: zaman. Bir RAW dosyasını yazdıramaz veya fotoğraf tutkunuzu paylaşmayan ailenize ve arkadaşlarınıza e-posta ile gönderemezsiniz. Bunu sosyal medyada yayınlayamazsınız. JPEG’in aksine RAW formatı düzenleme için tasarlanmıştır ve işlenmesi zaman alır.
Ayrıca, uzmanlar için tasarlanmış bir formattır. Çektiğiniz fotoğrafı iyileştirmek için Lightroom veya başka bir düzenleme programını nasıl kullanacağınızı bilmiyorsanız, RAW formatında çekim yapmanın pek bir anlamı yoktur. Bunu otomatik olarak yapan programlar var, ancak o zaman neden JPEG olarak kaydederek bunu fotoğraf makinesine veya akıllı telefona bırakmıyorsunuz?
Son olarak, görüntüleri kaydetmek için daha fazla alan gerekir. Bu da bellek kartlarının ve bulut alanının daha çabuk tükeneceği anlamına geliyor. Dosyaları kablosuz olarak göndermek daha uzun sürer.
JPEG (Joint Photographic Experts Group) standardı 1992 yılında görüntülerin yakalanması ve paylaşılması için bir format olarak oluşturulmuştur. Bu nedenle, herhangi bir program JPEG dosyalarını açabilir. Ve herhangi bir cihaz bu formatta fotoğraf çeker: sadece kameralar ve akıllı telefonlar değil, kapaklı telefonlar ve web kameraları bile. Web’deki çoğu resim JPEG’dir (bu makaledekiler bile).
JPEG’ler hemen hazır olma avantajına sahiptir. Kameranız (veya akıllı telefonunuz) dijital bir Polaroid gibi işi sizin yerinize yapar. Çekim yapabilir ve anında herkese gönderebilirsiniz: gezegende bu formatı açmayan bilgisayar veya akıllı telefon yoktur. Sadece RAW dosyalarını açanlar değil, herhangi bir düzenleme programı bile bir JPEG’i açabilir (isterseniz Paint’te bile düzenleyebilirsiniz).
Bu format daha hızlı fotoğrafçılık için tasarlanmıştır. Bunun tek nedeni RAW dosyalarının bellek kartına kaydedilmesinin daha uzun sürmesi. Hızlı ve seri bir şekilde fotoğraf çekmeniz gerekiyorsa (belki bir spor etkinliği sırasında), JPEG en iyi seçim olabilir.
JPEG’inizi en düşükten en yükseğe kadar farklı kalite seviyelerinde kaydetmeye karar verebilirsiniz. Ancak en iyi JPEG görüntüler bile RAW formatındakilerden daha az ağırlığa sahiptir.
Hızın bedeli ayrıntılardır. JPEG dosyaları daha hafiftir çünkü görüntüler sıkıştırılır ve bu da ayrıntı kaybına yol açar. Düzenleme yaparken bunu tercih edebilirsiniz. JPEG’ler tüm bilgileri yakalayamaz: bir şeylerden vazgeçmeleri gerekir. Özellikle karanlık veya aşırı parlak görüntülerde önemli ayrıntıları kaybedebilirsiniz.
JPEG’ler kamera tarafından zaten işlenmiştir. Bunun sizinkinden farklı bir ‘tadı’ olabilir. Çekimden önce gözlerinizle yakaladığınız şeyi düzenlemede ortaya çıkaramayabilirsiniz.
Her ne kadar her iki yönde de ‘pürist’ fotoğrafçılar olsa da, gerçek şu ki bu birçok faktöre bağlı. Sahip olduğunuz zaman, ışık koşulları, içerik türü (sosyal? basılı?) gibi. Ve hepsinden önemlisi, düzenleme aşamasında çekimi iyileştirmek için harcamak istediğiniz emek miktarı.
Kararsız olanlar her zaman iki formatta da kaydedebilir, birçok fotoğraf makinesi buna izin verir. Ancak hafıza kartınızı ve bulutunuzu sık sık boşaltmaya hazır olun, çok fazla yer kaplayacaksınız. Ayrıca, görüntü kompozisyonu gibi dikkate alınması gereken daha önemli ayrıntılar olduğunu da unutmayın.
İlgili: Telefon klavyeleri Türkçe hatalar ve popüler klavyeler
