Eşcinsellikte aktif pasif, özellikle erkek eşcinselleri temsilen cinsel ilişkideki rolü tanımlamak için kullanılan kelime çiftidir. Kadın erkek cinselliğiyle örneklendirirsek, ilişkide erkek konumda olan aktif gay, kadın konumda olan pasif gaydir.
Dilerseniz bu yayını sesli olarak alttaki podcast ile dinleyebilirsiniz.
Gay ve homoseksüel kelimeleri İngilizceden dilimize geçmiş. Eşcinsel kelimesiyle aynı anlama gelmektedir. Elbette kelimelerin antik dillere kadar etimolojik veya morfolojik anlamlarını araştırmak mümkün. Keza konumuz tam olarak bu kelimelerin kökeni değil, bu kelimelerle tanımlanan bir kesim insan.
İlişkide, penisiyle aktif veya yapıcı rolü üstlenen erkek taraftır. Aktif eşcinsellik çetrefilli ve toplum yapısıyla alakalı bir çok kriterin iç içe girdiği görece daha karmaşık bir eşcinselliktir.
Anal ilişki yoluyla penisin nüfuz edildiği erkek kişiye pasif gay denir. (anal ilişkide penisi alan taraftır) Pasif gaylerin bazılarının durumu aktif gaylerin durumundan bir tık daha az karmaşık.
Genel olarak efemine ve dışa dönük yaşıyorsa toplumsal kodlar gereği söz konusu izlenimi verir. Ancak şu notu düşmek isterim; Keza transseksüel olduğunu fark etmeyen homoseksüeller ve homoseksüel olduğunu geç fark etmiş transseksüeller de olmuştur hayatta.
ilişkide yer değiştirerek karşılıklı olarak aktif pasif olanları tanımlar. Bu tür eşcinsellere, Türkiye’de kısaca AP gay de denir. Çoğunlukla, uygulamada, aktif pasif rol dağılımı iki kişi arasında şekil bulur.
Aktiflik ve pasiflik kadın eşcinseller arasında da erkek eşcinsellerdeki gibi ortak özellikler gösterir. Ancak toplumların çoğunda kadının eşcinselliği erkeklerin eşcinselliğinden daha az sansasyoneldir. Bu linkte hem fikir olacağımız şeyler var https://stories.angelsturkiye.com/cinsellik-kadin-erkek-escinsel-bekarligi/
Eşcinsellikte aktif pasif rol dağılımı, Türkiye’de ve dünyada eşcinsel ilişkide bir ölçüt ve yer yer karmaşık bir durum. Çünkü her toplumun cinsiyet algısı ve dolayısıyla cinsiyetlere atfettiği davranış bütünü de farklılık gösterir. Gay bir erkek maskülen ve pasif, veya efemine ve aktif olabilir. Eşcinsel bir erkek (erektil disfonksiyon problemi yoksa) biyolojik yapısı gereği zaten aktif ve pasiftir. Ancak eşcinsellikte aktif ve pasif olmak tercih meselesidir. Bazı durumlarda da toplumsal normlarla alakalı olduğunu söylemek mümkün. Örneğin, gay bir erkeğin aktif pasif olduğu halde, sadece aktif olduğunu öne sürmesi’ toplumsal normla alakalı kısma örnektir. Lgbt bireyler arasında bile pasiflik, yer yer küçümsenen bir durumdur. Kişilerin birbirine ‘kadın’ diyerek yaptığı hicivli şakalar öğrenilmiş toplumsal kodlardır.
Eşcinsellikte aktif pasif olma meselesi genellikle bizim toplum (Türkiye ve orta doğu) standartlarımıza sahip ülkelerde yaşayan eşcinseller için daha karmaşık bir konu. Çünkü aktiflik ve pasiflik algısı davranış veya davranışa uyumlu görünüşle bağdaştırılıyor. Elbette bu durumun yaşadığımız coğrafyanın ataerkil yapısıyla alakası olsa da, nüfusun, eğitim demografisiyle de alakalıdır. Toplumdan topluma farklılık göstermesi normaldir.
Yer yer taraflı yazacağımı belirtmek isterim. Ben daha çok pasif ruhlu ve neredeyse kadın ruhlu biriyim ve benim cevabım şu. Evet, aktif birinin erkeksi davranması gerekir. Ama özgür iradem bana, bu beklentimin, iç güdülerimden kaynaklı olduğunu söylüyor. E doğru da! Kişisel açıdan bakınca iç güdümü harekete geçirmeyen kişiye tepki veremem. Bence bu durum, çoğu pasif eşcinsel veya trans kişi için aynı. Ancak kesinlikle bir aktif ille de erkeksi davranmalıdır söylemi yüzde yüz doğru değildir. Çünkü aktif olmasını beklediğimiz bir çok erkeksi veya gizli pasif eşcinseller var. Hatta bu detay bir yana, gay olmadığı halde kadınsı olan tipler de görmek mümkün 🙂 Erkeksi olmaktan ne beklendiği günümüzde sadece eşcinselliğin değil tüm cinslerin konusu. Çünkü yeterince erkeksi olmayan heteroseksüel erkekler de var ve bu çok normal.
Şimdi, tamda burada devreye şu olay giriyor. Erkeksi olmanın tanımı şu mudur? Beyaz gömleğinin yakasını açmak, kıllı bağrını göstere göstere yürümek, kasılmak hafiften, olduğundan da erkeksi ve güçlü görünmeye çalışmak. Etrafındaki dişilere gösteriş yapmak. İşte bu bildiğimiz, klâsik ve arabesk bir erkek algısı. Yani maçoluğun kabaca tanımı.
Yanlış mı? Hayır değil. Ölçüt mü? Hayır o da değil. Doğru mu ? O hiç değil! En kro dediğimiz erkek bile, bir iki parça üst baş ile yakışıklı ve modern bir erkek olur :). Olur mu? Bilemeyiz. Çünkü maçoluk denen şey, söz konusu eşcinsel ilişki ise aktifliği veya pasifliği temsil etmez. Yani eşcinsel bir erkek maço ve pasif olabilir. Her ne kadar bu durum davranışsal beklentilerle örtüşmüyor olsa da, hatta eşcinsel bireyler bile bazen bu durumda şaşırsa da durum bu. Çünkü genel olarak eşcinseller arasında da kişinin davranışları yataktaki rolü ille de doğrudan orantılıdır diye genel bir algı var.
Eşcinsellikle alakası olmadığı halde, yani eşcinsel olmadığı halde, yukarıda kabaca bahsettiğim erkeksi erkek beklentisine kesinlikle uymayan heteroseksüel erkekler de var. Hani eşcinsel olmadıkları halde, yeterince erkeksi olmayan veya davranmayan heteroseksüel erkeklerden bahsediyorum. Örneğin benim halamın kocası buna tam bir örnek. 🙂 Bayağı bir avrat hasan, ama adam gay değil yani biliyorum 🙂
Demek ki erkek olmak ille de maço davranmayı gerektirmiyor. O halde biyolojik erkek olma olgusuna istinaden, penisi olan her erkek, biyolojik erkektir demek için yeterli olsa da, ‘sadece aktiftir’ demek için yeterli değil. Şu da bir gerçek ki, özellikle pasif erkekler, aktif erkeklerden daha erkeksi hal hareket ve tavır bekler. Ancak bu durum yatakta çok daha fazla parametrelidir. Yatağın dili olmaz diye boşa dememişler!
Yani özetle, kişinin kendisi son derece hetero görünüşlü ve davranışları da öyle olabilir. Ancak bu durum pasif olmak istemediği anlamına da gelmez. Eşcinselliğini davranışlarıyla belli etmeyen bir erkek, kendi gibi birini istiyor da olabilir. Ancak bu örnekteki gibi olan bir eşcinsel erkeğin bulduğu partner de kendi istediği gibi yeterince erkeksi olamayabiliyor. Bu durum, bir çok eşcinsel ilişkinin ömrünü kısaltan temel sebeplerdendir. Yani partnerlerin birbirlerinden bekledikleri erkeksiliğin tutuşmaması, örtüşmemesi veya dengede olmaması meselesi.
Kadınsı davranışın ve erkek partnere kadınsı hareketlerle yaklaşımın altında transeksüalite olduğunu söylemek doğru olabilir de olmayabilir de. Ancak kati suretle feminen davranan her eşcinsel transeksüeldir diyemeyiz. Keza kadınsı olduğu hâlde rahatlıkla aktif veya aktif pasif olabilen eşcinsel erkekler var. Yani kişi jargona göre ‘zırıl zırıl’ ancak yatakta kolaylıkla aktif rolü veya aktif pasif rolü üstlenen taraf olabiliyor. Bazı eşcinsel erkekler partnerinin kadınsı olmasından çok rahatsızlık duymuyor. Hatta özellikle ful kadınsı sevenler var. Ve kadınsılık anlayışının son noktası travestiler.
Travestilerle birlikte olan erkekler eşcinsel midir? Ben şahsen işin en karmaşık ve en anlaşılmaz kısmının burası olduğu düşüncesindeyim. Ve aslında bu karmaşa dünyanın çoğu bölgesinde aynı. Çünkü olayın bu kısmı yukarıdaki tüm ayrıntılardan daha fazla parametreye sahip. Keza bir çok travesti arkadaşım olduğu için, yakinen deneyim sahibi olduğumu söyleyebilirim. Ancak yine altını çizmek isterim ki söyleyeceklerim tam olarak doğruyu temsil etmez. Kısa kesip konuya gireyim.
Travestilere pasif olmayı seven erkek çok fazla. Ancak bu durum yukarıda bahsettiğimiz tüm ayrıntıları bertaraf etmiyor mu? Bir erkeğin maço olup pasif olması başka bir mesele, çünkü şahıs maço olsa da kendini eşcinsel olarak tanımlıyor ve doğal olarak bir erkeğe pasif olma isteği duyuyor. Erkeksi veya erkek görüntüsünde birine pasif olmak istemeyen erkeklerin bir travestiye pasif olma isteğinin açıklaması, boyumu aşıyor! Ancak yine de konuyla ilgili bu paragrafın başındaki linke bakabilirsin.
Eşcinsel olduğunu bile kabul etmeyen (veya fark etmeyen) bir çok erkek, travestilere pasif olmayı tercih edebiliyor. Üstelik bu kişiler, erkeksi eşcinsellerden değil sadece travestilerden hoşlanıyorlar. Sadece travesti veya olabildiğince kadınsı görünenlere pasif olmayı tercih ediyorlar. Tabiki travestilerle birlikte olan tüm erkekler için geçerli değil ama bir çok kişinin travestilere pasif olması durumu söz konusu. Bunu dışardakiler değil içerdekiler bilir. İşin ilginç yanı ise bu kişilerin kendilerini ısrarla eşcinsel olarak tanımlamıyor olması. Keza eşcinsel olarak tanımlıyor olsalar zaten bir başka erkekten hoşlanmaları gerekmez miydi? Ben travestilerle birlikte olan her erkeğin eşcinsel olduğu konusuna şüpheyle bakıyorum. Bazı kadın erkek çiftler arasında da erkeğin kadına pasif olduğu örnekler var. Bu erkekler kadına pasif olmayı seviyor ve travestilere hayır deme ihtimalleri bir hayli düşük.
Ben kabaca bizim coğrafyamızda olanları ifade etmeye çalıştıysam da, alttaki linkte konu, videoyla desteklenerek detaylara değinilmiş. Yazı en popüler Amerikan haber sitelerinden birinde yayınlanmış.
https://www.huffpost.com/entry/tops-and-bottoms-in-gay-sex
İşte tamda bu konuya parmak basan kısa metrajlı bir film.
Aktiflik ve pasiflik meselesi hem ülkemizde hem de dünyada eşcinsellerin ilişkiye başlamadan önce aslında partnerinde aradığı davranışları mı temsil ediyor? Aktiflik pasiflik sadece cinsel rol mü?
Toplumlar kendi içindeki kuralları gereğince değişik olanları dışlama eğilimindedir. Aslında bu sadece eşcinsellikle sınırlı değil ama eşcinsellik sadece bir kaç tık daha önde. Toplumlarda eşcinsellik din ve öğretiler
